Sapp Roger
Tutaj naszym celem będzie zapoznać czytelnika z tym, co Biblia mówi na temat Zakonu Mojżeszowego, tak aby te ważne ostatnie odniesienia znajdujące się w Nowym Testamencie miały sens.
Aby zakończyć przegląd nowotestamentowych miejsc, w których jest mowa o przekleństwach, mamy jeszcze jeden fragment. Jest to fragment składający się z dwóch wersetów w Liście do Galacjan mówiący o przekleństwie Prawa Mojżeszowego. Zrobimy to w następnym rozdziale. Tutaj naszym celem będzie zapoznać czytelnika z tym, co Biblia mówi na temat Zakonu Mojżeszowego, tak aby te ważne ostatnie odniesienia znajdujące się w Nowym Testamencie miały sens. Stale wzrasta liczba chrześcijan, którzy nie umieją należycie wykładać (w ang. “rozróżniać” – przyp. tłum.) Pisma. Często jest tak, że nie pokazano im nigdy różnicy między Ewangelią Chrystusa, a Zakonem Mojżeszowym. Chrześcijanie są uczeni syntezy tych dwóch bardzo różnych sposobów podejścia do Boga, która została odrzucona i obalona przez apostolskich przywódców kościoła pierwszego wieku. Wiele z Nauki o Podatności na Przekleństwa wydaje się być syntezą Zakonu Mojżeszowego i Ewangelii. Czerpie ona przekleństwa z Zakonu, stosuje je do chrześcijan, po czy przyjmuje fragementaryczne lekarstwo w postaci ofiary Chrystusa do tych przypuszczalnych przekleństw działających w życiu wierzących. Liderzy uczący takiej syntezy często najpierw wprowadzają tych, których nauczają, pod przekleństwo Zakonu, nie uświadamiając sobie, co robią. Jak to się dzieje? Na najbliższych kilku stronach przyjrzymy się naturze Zakonu Mojżeszowego i odpowiemy w kilku punktach na to pytanie.
Zakon został nadany przez Mojżesza.
Wydaje się, że ważne jest dla przesłania tej książki, aby przyjrzeć się naturze Zakonu Mojżeszowego. Pierwsza rzecz, która jest oczywista to fakt, że Zakon został dany Mojżeszowi na górze Horeb, zaraz po Wyjściu dzieci Izraela z Egiptu. Księga Wyjścia opisuje to jak Bóg wezwał Mojżesza na górę w taki sposób:
Wyj. I rzekł Pan do Mojżesza: Wstąp do mnie na górę i zostań tam, a dam ci tablice kamienne, zakon i przykazania, które napisałem, aby ich pouczyć.
Zakon został dany przez Boga Mojżeszowi, aby uczył dzieci Izraela. Bóg powiedział Mojżeszowi, żeby zapisał te przepisy w ciągu czterdziestu dni pobytu na górze.
Wyj. 34,27-28 I rzekł Pan do Mojżesza: Spisz sobie te słowa, gdyż na podstawie tych słów zawarłem przymierze z tobą i z Izraelem. I pozostał tam u Pana przez czterdzieści dni i czterdzieści nocy. Nie jadł chleba i nie pił wody, i spisał na tablicach słowa przymierza, dziesięcioro słów.
Dziesięć przykazań było centralnym punktem Zakonu Mojżeszowego, lecz nie było to jedyne prawo. W zasadzie komentatorzy mówią, że w Zakonie znajduje się ponad 600 bardzo szczegółowych przykazań. Stary Testament również zapisuje fakt, że Mojżesz dokończył zapisu słów Zakonu, które mu zostały dane.
Powt. 31,27 A gdy Mojżesz spisał do końca słowa tego zakonu w księdze, to dał Mojżesz Lewitom, którzy nosili Skrzynię Przymierza Bożego, taki rozkaz: Weźcie księgę tego zakonu i połóżcie ją z boku Skrzyni Przymierza Pana, Boga waszego, i niech będzie tam świadkiem przeciwko tobie, znam bowiem twój upór i twój twardy kark. Wszak oto już dziś, gdy jeszcze żyję między wami, byliście oporni wobec Pana, a cóż dopiero po mojej śmierci?
Ten zakończony dokument, który stworzył Mojżesz często zwany jest w Biblii Księgą Zakonu 1). Stary Testament zawiera ten dokument w Biblii w czterech z pięciu pierwszych ksiąg : Wyjścia, Kapłańskiej, Liczb i Powtórzonego Prawa. Księga Rodzaju nie jest częścią Zakonu Mojżeszowego. Obejmuje ona okres historii między stworzeniem a śmiercią Józefa, czasy gdy nie było jeszcze przekazanego przez Boga prawa. To stwierdzenie Mojżesza stawia sprawę jasno:
Powt 5,1 Mojżesz zwołał wszystkich Izraelitów i rzekł do nich: Słuchaj, Izraelu, ustaw i praw, które wam dziś ogłaszam, abyście się ich nauczyli i przestrzegali ich wykonywania. Pan, nasz Bóg, zawarł z nami przymierze na Horebie. Nie z ojcami naszymi zawarł Pan to przymierze, lecz z nami, z nami, którzyśmy tu wszyscy dziś przy życiu.
Zwróć uwagę, że Mojżesz mówi o tym, że przymierze nie zostało zawarte z ojcami, lecz z nimi. Innymi słowy: starotestamentowe postaci takie jak Noe, Abraham, Izaak, Jakub i dwunastu patriarchów włączając w to Józefa nie żyli pod Zakonem Mojżeszowym. Możemy historię Starego Testamentu podzielić na okres między Adamem i Mojżeszem, gdzie nie było boskiego prawa i okres po Mojżeszu, gdy obowiązywał ukończony system boskiego prawa danego Izraelowi zawartego w czterech księgach następujących po Księdze Rodzaju. Nowy Testament wspomina ten historyczny fakt w pismach ap. Pawła. Jak czytamy:
Rzym. 5,13-14 albowiem już przed zakonem grzech był na świecie, ale grzechu się nie liczy, gdy zakonu nie ma; lecz śmierć panowała od Adama aż do Mojżesza nawet nad tymi, którzy nie popełnili takiego przestępstwa jak Adam, będący obrazem tego, który miał przyjść.
Tutaj Paweł mówi nam, że grzech istniał na świecie przed przekazaniem Mojżeszowi Zakonu, lecz nie był zaliczony. Greckie słowo ellogao przetłumaczone jako liczyć oznacza obciążać czyjś rachunek, lub składać na czyjąś odpowiedzialność 3). Znaczy to po prostu, że tam, gdzie nie ma prawa, nie ma przestępstwa czy kary. Bóg nie liczył grzechu na bazie szczegółowych przykazań w okresie przed Zakonem, ponieważ nie było przykazań.
Na przykład niemieckie autostrady nie mają ograniczenia prędkości. Może być bardzo niemądre jeżdżenie nimi z ogromną prędkością, lecz nie jest to przestępstwo. Nie ma prawa ograniczającego prędkość na tej autostradzie, zatem nie ma przekroczenia bez względu na to jak niemądrych wyborów podejmują kierowcy. Zatem to była era przed Zakonem Mojżeszowym. Nie było praw; zatem nie było przestępstw przed Bogiem. Grzech nie był zaliczany bez względu na to, jak niemądre decyzje podejmowali ludzi mieszkający w tym okresie.
Dalej te wersy mówią nam o tym, że śmierć ludzkości jako kara za przestępstwo Adama wobec jednego przykazania Bożego w ogrodzie trwała cały czas nad tymi, którzy nie popełnili takiego przestępstwa jak Adam. Nawet ci, którzy byli bardziej sprawiedliwi niż Adama, którzy żyli w tym okresie doświadczali śmierci 4). Dwa ważne zwroty występują w tym wersie. Jest to zwrot dopóki zakon oraz od Adama do Mojżesza. Opisują one ten sam okres czasu, który jest zapisany w Księdze Stworzenia. Możemy dodać do tej dyskusji jeszcze jeden znaczący, nowotestamentowy wers, który pozwoli nam podzielić historię: Ten wers mówi tak:
Jan 1,17 Zakon bowiem został nadany przez Mojżesza, łaska zaś i prawda stała się przez Jezusa Chrystusa.
Ten werset mówi nam o czymś ważnym, co dotyczy Zakonu: Zakon Mojżeszowy nie jest o łasce i prawdzie. Zakon mówi o uczynkach posłuszeństwa szczególnym przykazaniom. Ten wers pozwala podzielić historię również na dwa okresy. Daje nam to pierwszy okres Zakonu danego przez Mojżesza i okres łaski i prawdy, które stały się przez Jezusa Chrystusa. Innymi słowy: ten werset wskazuje nam na trzeci okres, który należy rozważyć, a którego jeszcze nie zdefiniowaliśmy: okres łaski i prawdy przez Jezusa Chrystusa. Podsumowując, trzy okresy ludzkiej historii, aż do współczesności zgodnie z perspektywą Nowego Testamentu to: Od Adama do Mojżesza – okres przed nadaniem Zakonu Mojżeszowego obejmujący Księgę Stworzenia i kończący się śmiercią Józefa oraz okres zamieszkiwania dzieci Izraela w Egipcie aż do czasu Mojżesza.
Od Mojżesza do Chrystusa – to okres zaczynający się Wyjściem z Egiptu i przekazaniem Mojżeszowi Zakonu i kończący się ogłoszeniem Jezusa jako Chrystusa przez Jana Chrzciciela. Od Chrystusa do współczesności – okres łaski i prawdy zaczynający się ogłoszeniem przez Jana Chrzciciela dorosłego Chrystusa, aż do współczesnych czasów.
Te trzy okresy mają ogromne znaczenie. W każdym z nich Bóg różni się w sposobie w jaki zajmuje się ludzkością. W każdym okresie Bóg objawia siebie w większy sposób niż w poprzednim. Stary Testament, oczywiście, obejmuje dwa pierwsze okresy życia ludzkości, Nowy – obejmuje początek trzeciego okresu ludzkości.
Nowy jest większy od Starego Jak to widać w poniższym wyjaśnieniu, sama Biblia daje wyraźny podział i objawia, że każdy okres objawienia jest większy od poprzedniego. Sam Chrystus mówi do nas:
Mat. 11,11 Zaprawdę powiadam wam: Nie powstał z tych, którzy z niewiast się rodzą, większy od Jana Chrzciciela, ale najmniejszy w Królestwie Niebios większy jest niż on. A od dni Jana Chrzciciela aż dotąd Królestwo Niebios doznaje gwałtu i gwałtownicy je porywają. Albowiem wszyscy prorocy i zakon prorokowali aż do Jana;
Zgodnie ze słowami Chrystusa, Jan Chrzciciel był największym ze wszystkich sprawiedliwych osób narodzonych z kobiety. Musimy przypuścić, że Chrystusowi chodziło o okres przed Nowym Przymierzem, jeśli przeczytamy te słowa w kontekście. Może się to okazać zdumiewającym objawieniem dla niektórych myślących czytelników. Oznaczało by to, że Jan Chrzciciel był większy od Noego, Abrahama, Izaaka, Jakuba i dwunastu synów Jakuba wraz z Józefem. Był większy od nich wszystkich narodzonych przed Zakonem. Był większy od Izajasza, Jeremiasza, Eliasza i wszystkich innych proroków. Jan był większy od Dawida i Salomona 5). Był większy od tych wszystkich, którzy urodzili się po nadaniu Zakonu. Zdumiewające, że Jan Chrzciciel był nawet większy od tego, który nadał zakon, Mojżesza, według słów Chrystusa.
Co powodowało, że Jan Chrzciciel był większy? Tylko jedna ważna rzecz – Jan miał większe objawienie tego, że Słowo stało się ciałem.Miał wyraźniejsze pojęcie tego, kim był Chrystus niż ktokolwiek, kto żył przed nim, wraz z Mojżeszem. Miał wyraźniejsze objawienie najwyższej wagi, absolutnego centrum i przed – wiecznej chwały Chrystusa 5). Zobacz Mat 12:42 i Łuk 11:31, gdzie jest stwierdzenie Chrystusa o tym, że jest On większy od Salomona.
Chrystus w Bożym planie.
To objawienie Chrystusa powoduje, że Jan był większy niż wszyscy, którzy żyli przed nim. Ponad to, Chrystus mówi, że najmniejsi w królestwie Niebieskim, są więksi od Jana Chrzciciela. Jakże potężne i nieoczekiwane stwierdzenie Chrystusa.
Co powoduje, że ci wierzący w Królestwie są więksi niż największy spośród sprawiedliwych Starego Testamentu? Dokładnie to samo, co poprzednio! Nawet najbardziej pokorny wierzący w Królestwie Chrystusa ma jaśniejsze zrozumienie Chrystusa niż Jan. Z powodu tego objawienia, wierzący przyjęli Jego ofiarę. Weszli do Nowego Przymierza z Chrystusem. Teraz mogą szukać i wejść do Królestwa Bożego przez Jezusa Chrystusa. To przymierze nie było dostępne dla sprawiedliwych Starego Testamentu. Wierzący dziś, mają status narodzonych z wysokości dzieci Bożych, czego nikt ze starotestamentowych sprawiedliwych mężów ani niewiast nigdy nie miał. W najlepszym wypadku byli oni Bożymi sługami, lecz nigdy Jego dziećmi. Prawdziwi Chrześcijanie są umiłowanymi dziećmi Bożymi przez wiarę w Chrystusa. On jest teraz Abba Ojcem dla każdego, kto przyjmie Chrystusa. Na zakończenie tego zdumiewającego stwierdzenia Chrystus powie:
Mat 11,13 Albowiem wszyscy prorocy i zakon prorokowali aż do Jana;
Znaczy to po postu, że Słowo Boże zawierające Zakon Mojżeszowy i proroków działało i miało stały boski cel, aż do pojawienia się Jana zapowiadającego przyjście Chrystusa. Nie było większego sposobu na przyjście Boga dopóki nie nadszedł Chrystus. Mojżeszowy system sprawiedliwości, choć nadal bardzo skuteczny, jest teraz przestarzały, skoro teraz działa większe objawienie i znacznie lepsze przymierze. Chrystus ponownie podkreśla przemijanie starej ery Zakonu i nadejście nowej mówiąc:
Łuk. 16,16-17 Do czasów Jana był zakon i prorocy, od tego czasu jest zwiastowane Królestwo Boże i każdy się do niego gwałtem wdziera. Lecz łatwiej jest niebu i ziemi przeminąć, niż przepaść jednej kresce z zakonu.
Znów Chrystus dokonuje dla nas podziału na ery. Mówi, że zakon i prorocy byli do Jana. Mówi w ten sposób, że Jan kończy okres Zakonu i proroków. Następnie mówi, że od tego czasu mając na myśli czas Jana Chrzciciela, królestwo Boże jest zwiastowane. Od chwili pojawienia się służby Jana, nowe przesłanie, większe od Zakonu i proroków, o Ewangelii Królestwa Bożego jest zapowiadane.
W wyniku tego nowego posłania ludzie po raz pierwszy maja możliwość wdzierać się do królestwa Bożego. Niemniej jednak, Chrystus mówi nam również, że każda kreska i każda jota¸ wraz z obejmującymi wszystko przekleństwami nadal w pełni działa, choć przypominamy czytelnikom, że jest to całkowicie przestarzały sposób oddawania Bogu czci.
Zakon został ustanowiony dla Izraela Dziś jest oczywiste, że wielu chrześcijan uduchawia pewne części Zakonu i przenosi te myśli do Kościoła. Robią syntezy Zakonu Mojżeszowego z Ewangelią. Nowy Testament wyraźnie objawia, że istnieje prawdziwe duchowe niebezpieczeństwo takiego postępowania – wtedy przekleństwo Zakonu zaczyna być dla chrześcijan problemem. Być może jest potrzebne i pomaga przypominanie chrześcijanom o tym, że Zakon został nadany wyłącznie narodowi Izraelskiemu.
Prorok Malachiasz, żyjący pod koniec okresu Starego Testamentu pisze:
Mal. 3,22 Pamiętajcie o zakonie Mojżesza, mojego sługi, któremu przekazałem na Horebie ustawy i prawa dla całego Izraela!
Zakon Mojżeszowy został dany całemu Izraelowi. Nie został dany poganom, choć poganin miał możliwość przystąpienia do przymierza jako prozelita czy nawrócony i uchwycenia się Zakonu tak, jak to było z Żydami. Od prozelitów wymagane było również przestrzeganie całego Zakonu oraz przyjęcie Żydów jako swego ludu. Niemniej, nie zmieniało to faktu, że Żydzi byli jedynym narodem, któremu Zakon został dany. Inne narody nie były sądzone przez Boga według ich posłuszeństwa zakonowi. Tylko Izrael był sądzony w taki sposób. Może to wydawać się wielu oczywiste, lecz niektórzy mogą zostać wprowadzeni w zakłopotanie w tym momencie. Myślą, że Zakon Mojżeszowy obowiązywał wszystkich.
Istnieje takie historyczne zamieszanie w tej sprawie od początku istnienia Kościoła. Kościół musiał zdecydować czy wierzący z pogan powinni zachowywać Zakon Mojżeszowy. Jeden z pierwszych soborów apostolskich Kościoła i innych przywódców podjął się przedyskutowania tej sprawy. Byli w Kościele tzw. judaiści, którzy nauczali, że wierzących mężczyzn należy obrzezać i muszą oni zacząć przestrzegać Zakonu. Łukasz opisuje to w 15 rozdziale Dziejów Apostolskich tak:
Dzieje 15,1-2 A pewni ludzie, którzy przybyli z Judei, nauczali braci: Jeśli nie zostaliście obrzezani według zwyczaju Mojżeszowego, nie możecie być zbawieni. Gdy zaś powstał zatarg i spór niemały między Pawłem i Barnabą a nimi, postanowiono, żeby Paweł i Barnaba oraz kilku innych spośród nich udało się w sprawie tego sporu do apostołów i starszych do Jerozolimy.
….
15,4 A gdy przybyli do Jerozolimy, zostali przyjęci przez zbór oraz apostołów i starszych, i opowiedzieli, jak wielkich rzeczy dokonał Bóg przez nich. Lecz niektórzy ze stronnictwa faryzeuszów, którzy uwierzyli, powstali, mówiąc: Trzeba ich obrzezać i nakazać im, żeby przestrzegali zakonu Mojżeszowego.
Gdy zebrali się apostołowie rozgorzała najwidoczniej gorąca dyskusja, ap. Piotr stwierdził tak:
Dzieje 15,7 -10: Mężowie bracia, wy wiecie, że Bóg już dawno spośród was mnie wybrał, aby poganie przez usta moje usłyszeli słowa Ewangelii i uwierzyli. Bóg też, który zna serca, przyznał się do nich, dając im Ducha Świętego jak i nam, i nie uczynił żadnej różnicy między nami a nimi, oczyściwszy przez wiarę ich serca. Przeto teraz, dlaczego wyzywacie Boga, wkładając na kark uczniów jarzmo, którego ani ojcowie nasi, ani my nie mogliśmy unieść? Wierzymy przecież, że zbawieni będziemy przez łaskę Pana Jezusa, tak samo jak i oni.
Piotr zauważa bardzo ważną rzecz jeśli chodzi o Boży sposób zajmowania się poganami od czasu przyjścia Chrystusa. Zauważa, że słuchając Ewangelii przyjęli to samo zbawienie, tego samego Ducha Świętego i to samo oczyszczenie z grzechów, jakie i wierzący z Żydów otrzymali po prostu przez wiarę w Jezusa Chrystusa. Nie otrzymali tego błogosławieństwa przez zachowywanie Zakonu Mojżeszowego, lecz przez wiarę w Chrystusa. Następnie ostrzega ich przed wystawianiem Boga na próbę przez wkładanie na karki nawróconych pogan jarzma, którego ich żydowscy ojcowie, ani wierzący z żydów nie byli wstanie unieść. To jarzmo nie do uniesienia, to Zakon Mojżeszowy. Widać wyraźnie, że Piotr wierzył, że pogańscy wierzący nie powinni starać się zachowywać Zakonu Mojżeszowego w ogóle ani w jakiejś schrystianizowanej formie. Apostoł Jakub podsumowuje decyzję apostołów i starszych w taki sposób:
Dzieje 15,19 Dlatego sądzę, że nie należy czynić trudności tym spośród pogan, którzy nawracają się do Boga, 15,20 ale polecić im, żeby się wstrzymywali od rzeczy splugawionych przez bałwany, od nierządu, od tego, co zadławione, i od krwi.
Apostołowie i starsi zdecydowali, aby nie niepokoić nowych wierzących z pogan przestrzeganiem Zakonu. Poinstruowali ich, aby unikali pogańskich praktyk seksualnych i bałwochwalczych, i tych rzeczy z jedzenia, które byłyby obraźliwe dla Żydów. Oczywiście, chcieli, aby wierzący z pogan i z Żydów mogli cieszyć się swobodnie społecznością ze sobą. Nie polecali im trzymać się mojżeszowych zasad jedzenia czy innych aspektów Zakonu. Prawa i przykazania w Zakonie Mojżeszowym nie mają zastosowania wobec wierzących z pogan, jak również przekleństwa jako wskutek nie przestrzegania ich. Nowy Testament objawia tą ważną prawdę w ten sposób: Gdzie nie ma zakonu, nie ma przestępstwa. Bardzo ważne jest dla nas, abyśmy nie chwytali się Zakonu jak chrześcijanie. Żyjemy pod łaską, nie pod zakonem. Chwila, w której staramy się być posłuszni Zakonowi to jest również moment, w którym wchodzimy pod obejmujące wszystko przekleństwo. Powinniśmy być zaalarmowani, gdy ktoś usiłuje zastosować do nas przekleństwo czy przykazania wyjęte z Zakonu Mojżeszowego do naszej sytuacji. Musimy uprzejmie odrzucić taką myśl i nie chwytać się żadnego aspektu Zakonu. W następnym rozdziale, rozważymy naturę Zakonu Mojżeszowego jako pełnego systemu prawnego.
Rozdział 7
________________________________
1) Powt. 28:58, 28:61, 29:21, 30:10, 31:24, 31:26, Joz 1:8, 8:31, 8:34, 23:6, 24:26, 2 Król 14:6, 22:8, 22:11, 23:24, 2 Kron. 17:9, 25:4, 34:14, 34:15, Neh. 8:1, 8:3, 8:8, 8:18, 9:3, Gal. 3:10, Hebr.
9:19.
2) Księga Rodzaju obejmuje od 4000 przed Ch. Do 1600 przed Ch. to jest około 2400 lat. Jest to dłuższy okres historyczny niż zawarty we wszystkich pozostałych księgach ST razem. Okres od Mojżesza do Chrystusa to 1600 do 4 r. przed Ch czyli około 1600 lat. Zawarte jest tutaj końcowe 400 lat, którymi Stary Testament nie zajmuje się wcale. W tym okresie żaden prorok nie przemawiał, przynajmniej na takim poziomie, aby znalazło to swoje zapisy w Piśmie. Te 400 lat proroczego milczenia jest często nazywane okresem między-testamentowym, oznaczając okres między Starym a Nowym Testamentem.
3) Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words, str.. 582.
4) Jedynym wyjątkiem jest Enoch, który nie
umarł, ponieważ zabrał go Bóg.