John Fenn
Tłum.: Tomasz S.
W latach sześćdziesiątych pewna amerykańska para chrześcijańska odwiedzała Niemcy w czasie wakacji. Zostali zaproszeni na obiad przez drugą chrześcijańską, niemiecką parę. Gdy niemieccy gospodarze zapytali, czy do posiłku chcieliby piwo lub wino, wtedy Amerykanie odpowiedzieli:
„Dziękujemy, ale nie. Wychowano nas, że picie alkoholu to grzech. Ale po obiedzie chętnie napilibyśmy się kawy”. Gospodarze byli nieco zaskoczeni i odpowiedzieli: „A nas nauczono, że grzechem jest picie kawy.”
Jeszcze raz kontekst historyczny
Ci, którzy mnie znają wiedzą, że dla mnie najważniejszy jest kontekst. Więc zacznijmy od historii.
Wszystkie starożytne kultury śródziemnomorskie rozcieńczały swoje wino. Grecy i Rzymianie robili zwykle 4-6 części wody na 1 część wina, Żydzi czynili podobnie – więc około 16-25% kubka to wino, reszta to woda. W Odysei Homer wspomina o proporcji 20 części wody na 1 części wina.
Dlaczego rozcieńczali wino?
Główny powód jest nieco sprzeczny z tym, co nam podpowiada intuicja: robili to z powodu konieczności oczyszczania wody, na co jest wiele historycznych materiałów. Rzymski historyk Pliniusz Starszy wspomina o potrzebie „oczyszczenia” wody przez dodanie wina. Chodziło o coś więcej, niż picie wina przez cały dzień – nie chciano się upić . Woda potrzebowała oczyszczenia.
Starożytni dodawali do wody wszystko, co uważali za potrzebne, aby poprawić jej smak i żeby usunąć zanieczyszczenia. Pomyśl o pobliskim stawie, rzece lub strumieniu – co by było gdybyś żył w tamtych czasach i było to jedyne źródło twojej wody, nie wiedziałbyś, że wodę trzeba zagotować i nie miałbyś niczego, poza kawałkiem materiału, aby ją przecedzić? Co mógłbyś zrobić, aby zabić wszystkie żyjątka w tej wodzie?
Niewątpliwie, mając to na uwadze, Paweł zachęcał Tymoteusza: „Nie pij już samej wody, ale dodaj trochę wina ze względu na twój żołądek i częste twoje niedomagania” (1 Tym 5:23).
Instrukcje ostrzegające przed zbyt dużą ilością wina w Słowie, odnoszą się w swym kontekście do picia nierozcieńczonego wina, mocnego trunku. Nawet Aleksander Wielki był znany z tego, że nie rozcieńczał swojego wina i był strasznym pijakiem.
Wszystko, co daje Bóg, może być nadużywane i źle wykorzystane – seks, małżeństwo, zasoby naturalne i alkohol też. Nie ma nic złego w alkoholu, inaczej Jezus zamieniłby wodę w sok winogronowy, a Paweł zaleciłby Tymoteuszowi jakieś inne lekarstwo. Ale żeby nikt nie pomyślał, że Pismo Święte mówi, że alkohol jest dobry tylko do celów leczniczych…
Kiedy Jezus zamienił wodę w wino
Jan. 2:10 na weselu w Kanie: „i powiedział do niego: Każdy człowiek stawia najpierw dobre wino, a gdy się napiją, wówczas gorsze. Ty zachowałeś dobre wino aż do tej pory „.
W tamtych czasach, w czasie 7 dniowego wesela normalne było, że na początku serwowano najmocniejsze wino – mniej rozcieńczone, a kiedy z czasem zmysły były już bardzie przytępione, serwowano wino bardziej rozcieńczone. Jezus pod koniec uczty zamienił wodę w mocniejsze – „lepsze” wino.
Wino składane w ofierze bogom i boginiom w świątyniach pogańskich
W Koryncie i Rzymie pojawiła się kwestia spożywania pokarmów, które wcześniej złożono w ofierze bożkowi. W 1 Kor. 8 – cały rozdział oraz 10: 20-33 Paweł mówi im, że bożek jest niczym a Bóg jest wszystkim. Jednak nie każdy uczeń Pana posiadał tę wiedzę. Niektórym przeszkadzało, że bracia jedli/pili jedzenie, które wcześniej ofiarowano jakiemuś bożkowi.
Byłem w Koryncie i nadal stoją tam ruiny głównej świątyni. Kiedyś wokół niej znajdowały się sklepy i restauracje – podobnie jak dzisiaj wokół ratusza zlokalizowane są podobne lokale.
Stragany wokół świątyni były szerokie na około 3 metry i głębokie na 4-6 metrów. Niektóre z nich były sklepami, niektóre jadłodajniami a niektóre straganami z mięsem. Serwowane tam mięso brano ze świątyń, co oznaczało, że twój zamówiony stek z (rozcieńczonym) winem mógł być przed chwilą ofiarowany Apollo lub Atenie…
Czy wierzący mogą jeść i pić jedzenie złożone wcześniej w ofierze bożkowi?
Niektórzy wierzący jedli mięso i pili wino bez żadnego problemu, ponieważ wiedzieli, że bożek jest niczym. Jednak innych wierzących ten fakt niepokoił i dotykał ich sumienia. Z tego powodu też Paweł powiedział, że jeśli masz zamiar jeść samemu – jedz to, co chcesz, ale jeśli idziesz z kimś, kto je tylko warzywa lub powstrzymuje się od mięsa składanego w ofierze, to i ty z powodu jego ograniczonej świadomości powinieneś zamówić jarskie jedzenie z troski o brata w Panu.
W Rzym. 14 Paweł rozwija ten temat bardziej i odnosi też to do tych, którzy święcą jakiś dzień bardziej od innych, lub tych, którzy zamiast mięsa jedzą tylko warzywa, lub w ogóle nie piją wina. Nazywa ich „słabymi w wierze”. Dodaje jednak, że każda z tych osób robi to dla Pana, więc nie można nimi pogardzać ani ich krytykować, ponieważ oni również są sługami Pana, tak jak i ty. Powiedział: „Przekonanie, jakie masz, zachowaj dla siebie przed Bogiem”.
W Rzym. 14:21 wspomina, że nie powinno się celowo gorszyć współbiesiadników wrażliwych na to, co się spożywa. „Dobrze jest nie jeść mięsa i nie pić wina ani nic takiego, co by twego brata przyprawiło o upadek”.
To prowadzi nas do naszych czasów – teraz jest tak samo, jak za czasów Pawła.
Barb i ja nie pijemy alkoholu. To nasza własna decyzja. Barb miała alkoholików w swojej rodzinie i był nim też mój dziadek, który popełnił samobójstwo, gdy miałem siedem lat. Po prostu nie chcemy tego wokół nas. Ale kiedy w 1992 byłem w Rosji roku i nasz gospodarz nalał wszystkim wino, to wszyscy je wypiliśmy, łącznie z 15-latkiem, który był z nami – zrobiliśmy to jak dla Pana, nie chcąc urazić naszych gospodarzy.
Wiec niech każdy podejmuje własne wybory i postępuje zgodnie z własnym sumieniem.
Niesamowitą sprawą w tym, że Chrystus żyje w nas jest to, że wszystko nam wolno (to, co jest dozwolone), ale nie wszystko jest pożyteczne. Mogłabym napić się alkoholu, ale ponieważ Chrystus jest we mnie, mam prawo tego nie robić, jeśli nie chcę.
Mam nadzieję, że to to, co powiedziałem, znajdujecie w równowadze w kontekście Słowa i historii.
John Fenn